2022 UZLAŞTIRMACI YENİLEME EĞİTİMİ

 

■EĞİTİM HANGİ TARİHLER ARASINDA OLACAK? VE ÜCRET NE KADAR OLACAK?


2022 yılı uzlaştırmacı yenileme eğitimlerinin 31 Mart 2022 tarihinde başlatılmasına ve 30 Eylül 2022 tarihinde bitirilmesine karar verilmiştir.

ücret miktarı; eğitimin saati ve katılımcı sayısı dikkate alınmak suretiyle alt sınır 300 TL, üst sınır ise en fazla 400 TL olarak belirlenmiştir.

■EĞİTİME KİMLER KATILACAK?

1- Uzlaştırmacı yenileme eğitimine 11 Mart 2018 tarihli 2018 Adalet Bakanlığı Uzlaştırmacı Sınavında başarılı olup, uzlaştırmacı siciline kayıt olanlar.

2- Sınavda başarılı olup, sicile kayıt başvurusunda bulunmayan ancak Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliğinin 48 inci maddesine göre sicile kayıt şartlarını taşıyan kişiler başvurabilecektir. ( Sınavı kazanıp aktif olarak Uzlaştırmacılık yapmayanlar.

☆☆☆ DİKKAT: 2021 Adalet Bakanlığı Uzlaştırmacı Sınavı ve 2021 Adalet Bakanlığı Uzlaştırmacı Ek Sınavında başarılı olanlar, süreyi doldurmadıkları için yenileme eğitimine katılmayacaklardır.

■ EĞİTİM HANGİ KURUMLAR VERECEK?

Yenileme eğitimleri, eğitim izni verilen eğitim kuruluşları tarafından, yalnızca eğitici eğitimi almış eğitmenler aracılığıyla gerçekleştirilecektir.

Katılımcılar en fazla bir ders saati devamsızlık yapabilecek, kabul edilebilir haklı bir mazereti bulunmaksızın bir ders saatinden fazla eğitime devam etmeyenlerin, eğitim kuruluşları tarafından eğitim programıyla ilişiği kesilecektir.

Eğitim kuruluşunca, katılımcıların derslere devam durumunu gösteren ve eğitim yönetim sisteminden (EYOSİS) alınan çizelge katılımcılara imzalattırılacak, eğitimin bitimini müteakip makul süre içinde bir üst yazıyla Daire Başkanlığına gönderilecektir.

■ EĞİTİM KAÇ SAAT OLACAK? VE İÇERİĞİ NEDİR?

Bakanlık tarafından akretide eğitim kurumları ve Eğitimciler tarafından  toplam 8 ( Sekiz) saat olarak verilecektir.

Bir yenileme eğitimi programı, COVID-19 salgını da dikkate alınarak, bir gün ya da en fazla iki gün içerisinde tamamlanacaktır.

Sınıflar en fazla otuz kişi olarak oluşturulacaktır.

EĞİTİM İÇERİĞİ:


Aşağıda belirtilen ders konularına ilişkin sıralama ve saatlere uygun olarak yerine getirilecektir;

Uzlaştırmacı yenileme eğitimleri iki eğitmen tarafından verilecektir. İlk 3 saatlik derse uzlaştırmaya ilişkin ceza mevzuatı eğitimi veren eğitmen, 4. ve 5. saate iletişim eğitmeni katılacaktır. Son üç saatlik uygulama dersini ise hem uzlaştırmaya ilişkin ceza mevzuatı eğitimi veren eğitmen hem de iletişim eğitmeni birlikte verecektir.

• Uzlaştırma Kurumuna İlişkin Mevzuat Değişiklikleri veYargı Kararlarının Değerlendirilmesi-1. saat

• Uzlaştırma Sürecinde Tarafların Bilgilendirilmesi ve Uzlaşma Teklifi Sırasında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar-2. saat

• Müzakere ve Sonrasında Uygulamada Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar-3. saat

• Uzlaşma Teklifine Davet ve Uzlaşma Teklifi Sırasında İletişim- 4. saat

• Uzlaştırma Müzakereleri Sırasında İletişim-5. saat

• Uygulama I -6. saat
• Uygulama II-7. saat
• Uygulama III -8. saat


■EĞITIMLERIN TAKİBİ VE DENETİMİ:

Eğitim programlarının takibi, koordinasyonu ve denetimi, Daire Başkanlığımızca oluşturulan “Eğitim Yönetim Sistemi” adlı yönetim paneli (www.eyosis.net) ile sağlanacaktır.

■ EĞİTİM SONRASINDA YAPILACAKLAR NELERDİR?

Uzlaştırmacılar, yenileme eğitimi bitiminden sonra http://eyosis.net/AnketKatil.aspx internet adresi üzerinden eğitim ve uzlaştırma sürecine ilişkin bir anket formu dolduracaklardır.

Eğitimi tamamlayan katılımcılar, katılım belgesini, anket formunu doldurduktan sonra,sistemden kendileri alacaktır. Bu nedenle eğitim kuruluşları tarafından katılımcılara ayrıca bir katılım belgesi verilmeyecektir.

DERLEYEN : SERKAN HORUZ 

KAYNAK: 

https://alternatifcozumler.adalet.gov.tr/Home/SayfaDetay/2022-yili-uzlastirmaci-yenileme-egitimlerine-iliskin-duyuru

2021 YILI UZLAŞTIRMA İSTATİSTİĞİ ANALİZİ

 

■ Türkiye 2021 yılı uzlaştırma istatistiği verilerine göre, uzlaştırılan dosya sayısı bir önceki yıla göre,  11 bin civarında bir artış göstererek  230 bin 50'ye ulaşmıştır.

■Türkiye geneli/bölgesel ve il bazında istatistiki bilgilere aşağıdaki linke girerek ulaşabilirsiniz

https://alternatifcozumler.adalet.gov.tr/OrtaDetay/il-bazli

■ Türkiye geneli uzlaşma sağlanan/sağlanamayan dosya  sayısı ise şöyledir:

Yukarıdaki istatistikî  göre müzakere aşamasında  273 bin 391 dosyadan,  230 bin 50 dosyada uzlaşma sağlanmış olup başarı oranı % 84 civarındadır.  193. 767 dosya ise teklif aşamasında olumsuz sonuçlanmıştır.

■ 2021 Yılı itibari ile uzlaşma sağlanan ve sağlanamayan   ve teklif aşamasında ret olunan  dosya sayısı ise şöyledir:

■Uzlaşma sağlanan dosyalar incelendigin en fazla başarı sağlanan dosyaların: kasten yaralama/hakaret/tehdit olduğu gözlemlenirken, dosyaların olumsuzlukla sonuçlandığı ve başarı oranının düştüğü dosyalar: Dolandırıcılık/Güveni Kötüye Kullanma/Kişilerin Huzur ve Sukunu Bozma olarak kayıtlara geçmiştir.

■ 2021 Yılı Ege bölgesi özelinde ise uzlaştırma verileri ise şöyledir:

Ege bölgesinde, toplam 87 bin 302 dosyadan 37 bin 743 dosyada uzlaşma sağlanmıştır. 5 bin 787 dosya olumsuz sonuçlanırken,  29 bin 684 dosya teklif aşamasında ret edilmiş olup, halen uzlastırmacıda devam eden dosya sayısı  14 bin 88 dir.

■MARMARA BÖLGESİ 

■ İÇ ANADOLU BÖLGESİ:

■ AKDENİZ BÖLGESİ

■ KARADENİZ BÖLGESİ

■ DOĞU ANADOLU BÖLGESİ 

■GÜNEY ANADOLU BÖLGESİ:

DERLEYEN : SERKAN HORUZ 

serkanhoruz.blogspot.com 

KAYNAK: 

"İl bazlı" https://alternatifcozumler.adalet.gov.tr/OrtaDetay/il-bazli

EDİMLİ UZLAŞTIRMA/BAĞIŞ YAPMA

BAGIŞ YAPMA EDİMİ/ÖRNEK UZLAŞTIRMA RAPORLARI

 ■ Uzlaştırma sürecinde,  edimli uzlaştırma şekillerinden biri de kamuya yararlı sivil toplum örgütlerine/derneklerine bağış yaptırmadır. Bu bağlamda bağış yapmak için, Mehmetçik Vakfı/Darülşafaka/TEV/Çocuk Esirgeme Kurumları/Huzurevleri/Lösev/Ahbab Dernegi/Şehit ve Gazi Yardımcılaşma Dernekleri, MEB Okulları başta  olmak birçok alternatif mevcuttur.

■ Bağış seklinde yapılacak, edimli uzlaştırmalarda, UZLAŞTIRMACI, raporunu büroya teslim ettiğinde görevi son bulur.  Edimin yerine getirilip getirilmemesinin takibi, Uzlaştırma Bürosu tarafından yapılır.

■ Taraf , parasal/maddi edim bağışlarında dekont'un açıklama kısmına "..... Uzlaştırma Bürosu  2022/..... No'lu uzlastırma edimidir." Seklinde yazmasını sağlayınız. Bu dekont uzlaştırma bürosu dosyasına eklenecektir.

■ Aşağıda biri Mehmetçik Vakfı'na , digeri de  bir devlet hastanesine yapılan bağış edimine ilişkin örnek  uzlaştırma rapor örneklerine yer verilmiştir

SUÇ: Tehdit ( Sağlık Personeline Tehdit)

■ Taraflar, bir devlet hastanesi servisine çamaşır makinesi bağışı yapmak şartı ile uzlaşma sağlandı.

☆☆●☆ÖNEMLİ NOT☆●☆: Kamu görevlisine,  görevinden dolayı hakaret suçu uzlaştırma kapsamında değildir. Tehdit suçu uzlaştırma kapsamındadır.

■Taraflar , sağlık personeline  " TEHDİT" dosyasında uzlaştı. Ve  İzmir Behçet  Uz Çoçuk Hastalıkları ve Cerrahisi EAH.'sine ihtiyaçları doğrultusunda bir çamaşır makinesi bağışlanması edimi karşılığında uzlaşıldı.

■ SUÇ : HAKARET,  taraflar Mehmetçik Vakfına 1000 TL'lik bağış karşılığında uzlaşmıştır.

UZLAŞTIRMACI: SERKAN HORUZ

serkanhoruz.blogspot.com

  

UZLAŞTIRMA TEKLİF FORMUNU VEKİL ( AVUKAT) İMZALAYABİLİR Mİ?

 ■Ceza Muhakemeleri Kanunu (CMK) 253/4 maddesi gereği : 

"....Büro tarafından görevlendirilen uzlaştırmacı, şüpheli ile mağdur veya suçtan zarar görene uzlaşma teklifinde bulunur. Şüphelinin, mağdurun veya suçtan zarar görenin reşit olmaması halinde, uzlaşma teklifi kanunî temsilcilerine yapılır..."

Amir hükmü gereği, uzlaştırma teklifi bizzat UZLAŞTIRMACI tarafından  dosyanın taraflarına yapılır.  TARAF YERİNE, VEKİLE YAPILAMAZ. YAPILMASI BOZMA NEDENİDİR. YARGITAY BOZMA KARARI AŞAĞIDA SUNULMUŞTUR.

■ Uzlaştırma teklifinin vekil yerine bizzat tarafın kendisine yapılmasını düzenleyen bir diğer hukuki norm ise, Adalet Bakanlığı Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliği'nin  29/1 maddesinde UZLAŞTIRMA TEKLİFİ başlığı altında düzenlenmiştır. Buna göre;

"Uzlaştırmacı; şüpheli, sanık, katılan, mağdur veya suçtan zarar görene uzlaşma teklifinde bulunur"

İlgili hukuki düzenleme  gereği, uzlaştırma teklifi UZLAŞTIRMACI aracılığıyla  bizzat tarafların kendisine yapılmalıdır. TARAF yerine vekile yapılması usul hatasına sebebiyet verecektir.

■Gerek CMK 253/4 ve Gerekse Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliği'nin  29/1 maddesine aykırı yapılan Uzlaştırma tekliflerinin bozulmasına /iptaline ilişkin yargıtay kararı aşağıdadır.

■ İlgili yargı kararının uzlaştırma başarı oranını artıracağı aşikardır. Nitekim birçok uzlaştırma dosyasında  vekil veya müdafi olarak yer alan avukat, çoğunlukla tarafa uzlaşmama yönünde telkinde bulunabilmektedir. Bu durum uzlaştırma olasılığını oldukça aşağı düşürmektedir/engellemektedir. Hatta sahada/uygulamada ,dosya içerisinde avukat var ise kimi zaman taraf ile iletişime girilmesine bile mani olabilmektedir.

Avukatın taraflar arasındaki uzlaşmayı engellemesi/ mani olmasının temel nedeni, ÇIKAR UYUŞMAZLIĞIDIR.

Bilindiği üzere avukatın tek geçim kaynağı , açacağı davalardır. Şimdi hangi avukat, gelir kaynağı  olacak uzlaştırma dosyasında tarafa uzlaş diyebilir? Der ise, gelirinden olacak. Aksini iddia etmek,  hayatın  akışına uygun değildir. Bu nedenle,

Uzlaştırma süreci içerisinde avukatın  tarafın vekili sıfatı ile sürecin içerisinde yer almasını engelleyecek mekanizmalar oluşturulmalıdır. Unutulmamalıdır ki, Uzlaştırma müessesi, yargılama öncesi, yargıya alternatif çözüm yoludur.

■İSTİSNA: Avukat tarafın vekili sıfatı ile , zaruri durumlarda yani vekaleti olmak şartı ile, tarafın yurt dışında olması vb. durumlar gibi. Vekaleten UZLAŞTIRMA TEKLİF FORMUNU IMZALAYABİLMELİDİR.

■■Yukardaki yargı kararı yanında , uzlaştırma teklifinin vekile yapılabileceğine ilişkin kararlar da mevcuttur. 

https://www.adalet.gen.tr/yargitaydan-uzlasma-teklifi-avukata-yapilabilir-karari.html

■Sonuç olarak, Uzlaştırmacıların, her ne kadar uzlaştırma teklifinin avukata da yapılabileceğine ilişkin karar olsa da, yine Tarafın vekili/müdafiisi konumundaki avukatın vekaletnamesinde "uzlaşmayı kabul" ibaresi yer alsa da uzlaştırma sürecini düzenleyen CMK 253/4 ve Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliği 29/1 de yer alan amir hüküm gereği teklifi bizatihi tarafın kendisine yapıp,  rapor aşamasını vekil/müdafi AVUKAT ile yürütmesi yerinde olacaktır. Devamla uzlastırmacının dosya savcısı ve uzlaştırma bürosundan görüş alması gerektiği uzlaştırma  sürecin akıbeti açısından elzemdir.

UZLAŞTIRMACI : Serkan HORUZ 

serkanhoruz.blogspot.com

☆☆Yazın hazırlanırken İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı  Savcılarımızdan Sayın Mustafa YAĞIZ'ın Uzlaştırma-2018 isimli Facebook sayfasından faydanılmıştır. 

https://www.facebook.com/238698833177318/posts/1592451567802031/

UZLAŞTIRMACI HANGİ HALLERDE GÖREVDEN ÇEKİLEBİLİR? DOSYA İADE EDEBİLİR?

 

A- UZLAŞTIRMACININ GÖREVDEN ÇEKİLME HALLERİ:

•  Uzlaştırmacının görevlendirildiği bir dosyadan çekilme halleri, Adalet Bakanlığı'nın 05/08/2017 tarihli 30145 Sayılı CEZA MUHAKEMESİNDE UZLAŞTIRMA YÖNETMELİĞİ 5. Bölümde  düzenlenmiştir. buna göre Uzlaştırmacı, Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliğinin 28 sayılı maddesi kapsamında hakimin davaya bakamayacağı haller ve hakimin reddi sebepleri ile bağlı tutulmuştur. Bu nedenle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 34 ve 36 sayılı maddeleri gereği uzlaştırmacı tarafına tevdi edilen  dosyada aşağıdaki durumların varlığı halinde  dosyadan çekilebilir ret edebilir:

• 1- Yasaklılık Sebepleri HMK Madde 34

   Hâkim, aşağıdaki hâllerde davaya bakamaz; talep olmasa bile çekilmek zorundadır:

  a) Kendisine ait olan veya doğrudan doğruya ya da dolayısıyla ilgili olduğu davada.

   b) Aralarında evlilik bağı kalksa bile eşinin davasında.

  c) Kendisi veya eşinin altsoy veya üstsoyunun davasında.

   ç) Kendisi ile arasında evlatlık bağı bulunanın davasında.

   d) Üçüncü derece de dâhil olmak üzere kan veya kendisini oluşturan evlili bağı kalksa dahi kayın hısımlığı bulunanların davasında.

   e) Nişanlısının davasında.

  f) İki taraftan birinin vekili, vasisi, kayyımı veya yasal danışmanı sıfatıyla hareket ettiği davada.

        Buna  göre uzlaştırmacı, kendisine tevdi edilen dosyada yukarıdaki akrabalık şekillerinden herhangi birinin varlığı durumunda dosyaya bakamaz. Dosyayı aşağıdaki dilekçe ile iade etmesi gerekir.

• 2- Ret Sebepleri HMK Madde 36

(1) Hâkimin tarafsızlığından şüpheyi gerektiren önemli bir sebebin bulunması hâlinde, taraflardan biri hâkimi reddedebileceği gibi hâkim de bizzat çekilebilir. Özellikle aşağıdaki hâllerde, hâkimin reddi sebebinin varlığı kabul edilir:

 a) Davada, iki taraftan birine öğüt vermiş ya da yol göstermiş olması.

 b) Davada, iki taraftan birine veya üçüncü kişiye kanunen gerekmediği hâlde görüşünü açıklamış olması.

 c) Davada, tanık veya bilirkişi olarak dinlenmiş veya hâkim ya da hakem sıfatıyla hareket etmiş olması; uyuşmazlıkta arabuluculuk veya uzlaştırmacılık yapmış bulunması.

 ç) Davanın, dördüncü derece de dâhil yansoy hısımlarına ait olması.

 d) Dava esnasında, iki taraftan birisi ile davası veya aralarında bir düşmanlık bulunması

Uzlaştırmacı, kendisine tevdi edilen dosyanın tarafları ile yukarıdaki şekilde bir ilişkisi olmuş ise  dosyadan çekilmesi gerekir.

……………….. CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI

 

UZLAŞTIRMA BÜROSUNA

 

Uzlaştırma No   :  2022/……….

 

Konu                     : Uzlaştırma Dosyasından Çekilme

 

5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 253 ve 254’üncü maddeleri çerçevesinde, soruşturma/kovuşturma konusu …………………………………… suçun/suçların uzlaştırmaya tabi olması nedeniyle 2022/………… uzlaştırma numaralı dosya tarafıma tevzi edilmiştir. Uzlaştırmacı, Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliğinin 28 sayılı maddesi kapsamında hakimin davaya bakamayacağı haller ve hakimin reddi sebepleri ile bağlı tutulmuştur. Bu nedenle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 34 ve 36 sayılı maddelerinde yer verilmiş olan yasaklılık ve ret sebeplerini dikkate alarak ilgili dosyadan çekildiğimi bildirir, gereğinin yapılmasını saygılarımla arz ve talep ederim. …../…../2022

 

Uzlaştırmacının

 

Ad- Soyadı          : Serkan HORUZ

 

İmza                     :

          Sicil Numarası     :

 

HMK 34 (Yasaklılık Sebepleri) Emsal Yargıtay Kararları

1- YARGITAY HUKUK GENEL KURULU Esas : 2017/1705 Karar : 2018/745 Tarih : 4.04.2018

2- YARGITAY 2. HUKUK DAİRESİ Esas : 2015/21536 Karar : 2016/16355 Tarih : 21.12.2016

B- UZLAŞTIRMACININ DOSYA İADE ŞARTLARI

Kimi zaman uzlaştırmacının kendisine tevdi edilen dosyayı iade etmesi gerekebilir. Bu durumları şöyle sıralayabiliriz:

• 1- Tarafın Yurt Dışında Olması: 

Taraf, uzlaştırma dosyasında,  ikametgâhını yurt dışı olarak belirtmiş ise, uzlaştırmacı üst yazı ile dosyasını iade edebilir. 

İSTİSNA

Yurt dışında olduğunu  bildiren şahıs, dosyasında ikametgahını yurt içinde belirtmiş ise, tarafın yurt içindeki adresine tebligat gönderilmelidir.

Özellikle yalan/ aldatma amaçlı, yurt dışında olduğunu beyan etme olasılığına karşı, uzlaştırmacı kendisi açısından ileride sakıncalı bir durum olmaması için, tarafın  uzlaştırma dosyası incelenmelidir.

• 2- Tarafın Ölümü:  

Uzlaştırma sürecinde SORUŞTURMA ve KOVUŞTURMA aşamalarında tarafların ölümü durumunda uzlaştırma farklı prosedürlere tâbidir.

SORUŞTURMA safhasında, Müşteki,  Mağdur , suçtan zarar gören tarafın ölümü durumunda uzlaştırma işlemleri sonlandırılır. Bu durumda,  UZLAŞTIRMACI, tarafın öldüğünü tespit ettiğinde, 1. Derece yakınlarından tarafın resmi/onaylı  " ÖLÜM BELGESİ" sinin bir örneğini  alarak dosyasına ekler ve  üst yazı ile dosyasını iade eder.

https://serkanhoruz.blogspot.com/2021/04/taraflarin-olumu-durumunda-uzlastirma.html

KOVUŞTURMA  ( MAHKEME) safhasında tarafın ölümü durumunda; Ölen taraf, katılan olmuş ise, mirasçılar ile uzlaşma süreci yürütülür.  Ölen taraf katılan olmamışsa mirasçıları katılan olamaz. Ve  uzlaştırma süreci sonlandırılır. Kovuşturma ( Mahkeme) aşamasındaki uzlaştırma sürecinde tarafın sıfatı, Sanık ise mahkemece uzlastırma işlemleri yapılmaksızın düşme kararı verilir.

• 3- Teklif Aşamasında Ret:

Uzlaştırma sürecinde, taraflardan birinin teklif formunu " KABUL ETMİYORUM" olarak imzaladığı veyahutta taraflardan birine ulaşılamadığı durumdur. Kural olarak taraflardan birinin ret etmesi yeterlidir. Fakat her iki tarafa da ulaşmanız  önerilir. tarafa ulaşılamamış ise tebligat çıkarılır. tebligat üst yazıya eklenerek  dosya iade edilir.

https://serkanhoruz.blogspot.com/2021/02/teklif-asamasinda-ret-ve-ust-yazi-ornegi.html

• 4- Uzlaştırmacının Dosyayı İradi ( kendi isteği ile) Ret Etmesi:

Uyap-Uzlaştırmacı Portalından dosya uzlaştırmacıya tevdi edildiğinde, uzlaştırmacı 24 saat içerisinde kabul etmesi gerekir. İşlem yapmadığı veya ret ettiği durumlarda dosya ret edilmiş kabul edilir. Uzlaştırmacı puanına 2 puan eklenir.  Dosya ret sayısının  artması uzlaştırmacı performansını düşürdüğünden sicilden çıkarılmasına sebebiyet verebilir. Genellikle uzak ilçelerdeki dosyaların alınmak istenmeyişi birincil sebep olmakla birlikte herhangi bir sebebten dolayı, dosya almak istemeyen uzlaştırmacıya pasife geçmesi tavsiye edilir.

UZLAŞTIRMACI : SERKAN HORUZ 

serkanhoruz.blogspot.com

Türk Hukukunda Uzlaşma ve Uzlaştırma Kültürü

 

Uzlaşma hukuki anlamda hayatımıza nispeten yeni yerleşen bir olgu olmasına karşın, Türk toplumsal yaşamına hiç te uzak olmayan bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır.  Bu nedenle öncelikle “uzlaşma” kavramı ve “uzlaştırma” kavramının Türk kültürü içindeki yeri ve önemi üzerinde durulacaktır.

Uzlaşma, sözcük anlamı olarak: TDK’da “Aralarındaki düşünce veya çıkar ayrılığını, karşılıklı ödünlerle kaldırarak uyuşmak, karşılıklı anlaşmak ve mutabık kalmak, antant kalmak” şeklinde tanımlanmaktadır.

Hukuki anlamda ise Uzlaşma, Ceza Muhakemesi Kanunu’nda: “iletişim süreci sonunda varılan anlaşmayı ifade ederken, uzlaştırma tarafların katıldığı sürecin bizzat kendisini ifade etmek için kullanılmaktadır.”

Her iki tanım ele alındığında uzlaşma; taraflar arasındaki uyuşmazlığın, gerektiğinde karşılıklı ödünler vererek, bir orta yolun bulunması, zararın telafisi, anlaşmazlığın ortadan kaldırılması şeklinde tanımlanabilir. Söz konusu tanımlar, analiz edildiğinde; uzlaştırmanın, hukuksal boyutunun yanında iletişim ve kültürel yönünün de bulunduğu hatta olmazsa olmazlarından biri olduğu görülmektedir. 

Uzlaşmanın, başarıya ulaşmasında birincil öğe, iletişimdir. Bu bağlamda uzlaşmayı ancak, karşılıklı konuşmayı bilen, empati yeteneği olan ve aynı zamanda iyi bir dinleyici olan bireyler yapabilirler.

 Nitekim Napolyon bir sözünde: 

“Her şeyi konuşabilen insanlar, her şeyin üstesinden gelebilirler.” der.  

Bu noktada uzlaştırma sürecini idare eden, uzlaştırmacının da hukuki bilgisinin yanında hangi niteliklere ve donanımlara sahip olması gerektiğinin ipuçları ortaya çıkmaktadır.

Uzlaşmanın başarıya ulaşmasında ikinci öğe, söz konusu toplumun kültürüdür. Dahası, uzlaşının kültür içerisindeki yeri, konumu ve sorunların çözümündeki etkinliğidir. Toplumsal yaşamın içerisinde her düşünceden, inanıştan, kültürden bireylerle birlikte yaşıyoruz. Şüphe yok ki toplumsal yaşamın bir gereği olarak, kimi zaman problemlerimiz/sorunlarımız da ortaya çıkabilir. İşte bu sorunların çözümü aşamasında kişinin sosyal ilişkilerinde uzlaşı kültürü içinde hareket etmesi gerekir. Bu noktada uzlaşma, kaybet/kaybet yerine kazan/kazan ilkesinin egemen olduğu, aklı kullanmanın ve başkalarının da aklından istifade etmenin yollarından biridir.

 Hukuki literatürde uzlaştırma, İngiliz anglo-sakson hukuk sisteminde ve uzak doğu ülkelerinden Japonya örneğinde karşımıza çıkmaktadır. Özellikle Japon hukuk sistemi, büyük oranda uzlaştırma süreci içerisinde yürütülmektedir. Türk hukuk sisteminde ise uzlaştırma müessesi; özellikle adli yargıdaki iş yükü, adli personel yetersizliği, süregelen davaların uzun yıllar sonuçlandırılamaması, dava sürecinin taraflara, devlete maliyeti vb. nedenlerle bir alternatif çözüm yöntemi olarak görülmüş ve uygulamaya geçirilmiştir. Özellikle yerelde “İzmir modeli” olarakta bilinen birçok başarılı örnekler başta olmak üzere, ülke genelinde çok kısa zamanda oldukça olumlu sonuçlar alınmaya başlanmıştır.

 Uzlaştırma sürecinin hukuk sistemimizde oldukça kısa süreli bir geçmişe sahip olmasına karşın, denilebilir ki bu maya hem hukuk sistemimizde hem de Türk toplum yapısında tutmuştur. Hatta filmlere konu olmuştur.😊

https://youtube.com/shorts/mwzOh8rORIM?feature=share

Bu bağlamda, uzlaşma ve uzlaştırma sürecinin Türk toplum yapısındaki kökleri üzerinde de durmakta fayda vardır. Uzlaşma; Her ne kadar hukuksal düzenleme anlamında literatürümüze yeni giren bir olgu olarak karşımıza çıksa da, Türk toplumunun geleneklerinde, kültüründe hatta genetiğinde olan, yabancı olmadığımız bir çözüm yöntemidir. Hatta gerek bireyler arasında ve gerekse toplumsal problemlerin çözümü noktasında yakın zamana değin kentleşmenin yoğun olarak yaşanmadığı, herkesin oturduğu yerleşim mahallinde birbirini tanıdığı, komşuluk ilişkilerinin yaşandığı yakın geçmişimizde, problemlerin çözümü mahalle tarafından herkesin sevip saydığı, sözünün dinlendiği, bir işe girişileceği zaman danışıldığı saygın kişiliklerince çözülürdü. Bir nevi gönüllü uzlaştırmacı olan bu kişilerin çözümü bütün taraflarca kabul edilir, anlaşmazlıklar ihtilaflar sulh yoluyla hallolurdu. Kim bilir, belki de şehirleşmenin toplumsal kültürümüze en büyük zararı, bu toplumsal dokunun zedelenmesi, bireyselleşme olmuştur.

Uzlaşmanın Türk kültürü açısından ilk örnekleri, Dede-korkut hikayelerinde “Dede-korkut” karakteri ile karşımıza çıkar, Türk toplumsal yaşamı ve kültürünün önemli bir eseri olan bu destansı hikâye karakteri, Dede-korkut; tarafları uzlaştıran, sorunları sulh yoluyla çözen, barıştıran, nasihat veren rolü uzlaştırmanın türk gelenek ve göreneklerindeki izdüşümleri, belki de ilk örnekleri sayılabilir.

Yine, Türk aile yapısı incelendiğinde de, özellikle aile içerisindeki problemlerin çözümünde, aile büyüklerinin devreye girdiği, sorunların çözümü noktasında aile içerisindeki taraflarla bir araya gelerek, tarafları yan yana getirerek   sorunların ortadan kaldırıldığı hepimizin kendi ailesi içerisinde tanık olduğumuz örnekler değil midir?  Bu bağlamda toplumsal bağların kentlere göre daha güçlü olduğu kırsal yaşamda özellikle dini kimliği olan büyükler veya herkesçe sözüne, doğruluğuna inanılan bir nevi akil/emin insan hüviyetindeki kişilerde taraflar arasındaki problemlerin çözümünde devreye girebilmektedir. Özellikle kırsal alanda/ köylerde karşılaştığımız bu durum, tarafların aralarındaki uyuşmazlığı köyün ileri gelen saygın kişilerin arabuluculuğu ile çözüme kavuşturulması örneğinde karşımıza çıkmaktadır.

Kimi zaman, dini bayramlar gibi toplum kültürümüz açısından önem taşıyan özel günlerde uzlaştırma sürecinde sorunların çözümü noktasında önemli bir yer teşkil edebilmektedir. Bu özel günlerde taraflar bir araya getirilmekte, aralarındaki sorunlar toplum ileri gelenlerinin öncülüğünde barışçıl bir şekilde sonuçlandırılabilmektedir.

Sonuç olarak uzlaşma/uzlaştırma kavramı, hukuki literatürümüze yeni giren bir olgu olmasına karşın, problemlerin çözümü noktasında Türk toplumuna çok uzak bir yöntem değildir.  Hatta toplum içerisinde uygulaması ve pratiği olan bir uygulamadır denilebilir. Belki de, Türk hukuk sisteminde kısa bir geçmişe sahip olmasına karşın büyük bir başarı göstermesinin altında bu gerçeklik yatmaktadır. 

UZLAŞTIRMACI Serkan HORUZ

serkanhoruz.blogspot.com

2022 UZLAŞTIRMACI ASGARİ ÜCRET TARİFESİ

 2022 YILI UZLAŞTIRMACI ASGARİ ÜCRET TARİFESİ

UZLAŞTIRMACI ücretleri  alt limit dikkate alındığında ortalama % 25 civarında artırılmıştır. Sabit fiyat yerine fiyat aralığı belirlenmesi ve uygulamada birçok ilimizde  savcılarımızın alt limitten ücret takdir etmesi bu konudaki mağduriyetlerin süreceği anlamını taşımaktadır. Devamla yapılan masrafların ücretlere yetersiz yansıtılması ve/ veya bazen hiç yansıtılmaması da sahadaki birçok uzlastırmacıda motivasyon kaybına neden olmaya devam edecektir.

2022 IZMIR ADLİYESI UZLAŞTIRMACI ÜCRETLERİ

Çalışan maaşlarından  asgari ücrete kadar damga vergisi /gelir vergisi muafiyetinin uzlaştırmacı ücretlerine de uygulanması bu konudaki magduriyeti giderecektir.

Umarım, İl ve ilçelerdeki uzlastırma bürosu savcılarımız, UZLAŞTIRMACI  ASGARİ ÜCRET tarifesindeki fiyat aralığında yüksek bir rakam belirleme yönünde takdir  yetkilerini kullanırlar ve herkesi memnun edecek bir ücret ortaya çıkar.

Bu konuda geçmiş dönemlerde İzmir Adliyesi   uzlaştırmacıları mağdur etmeyerek ve diğer illerimize de örnek teşkil edecek oranlar belirlemişti. Umarım 2022 yılı içinde İzmir ve diğer illerdeki adliyelerimiz bütün uzlaştırmacılarımızı memnun edecek tutarlarda takdir yetkilerini kullanırlar.

2022 UZLAŞTIRMACI ASGARİ ÜCRETLERİ 

https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/12/20211231M7-3.htm

HAZIRLAYAN: SERKAN HORUZ 

serkanhoruz.blogspot.com